terug
Nieuwe gedragscode

Per 31 augustus 2022 is de nieuwe Gedragscode soortenbescherming bosbeheer geldig. Deze vervangt de Gedragscode bosbeheer 2010-2017 die, na verlenging, geldig was tot 1 juli 2022. De gedragscode is, samen met andere documenten en informatie, beschikbaar op de website van de VBNE.

Waarvoor dient de Gedragscode?

De Gedragscode soortenbescherming bosbeheer bevat gedragsregels voor de omgang met beschermde soorten tijdens uitvoering van bosbeheerwerkzaamheden buiten het broedseizoen. In tegenstelling tot vroeger is de gedragscode helemaal niet meer te gebruiken in het broedseizoen.
Door te werken volgens de systematiek van de gedragscode hoeft, mits zorgvuldig toegepast, geen ontheffing te worden aangevraagd bij het bevoegd gezag en geldt een vrijstelling van overtreding van de verbodsbepalingen uit de Wet natuurbescherming.

Proces totstandkoming

Gerard Koopmans, projectleider bij Bosgroep Midden Nederland: “De nieuwe gedragscode is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen. Het leek er zelfs even opdat we helemaal geen gedragscode meer zouden krijgen, en dat alle handelingen in het bos met een uitgebreid ecologisch werkprotocol of ontheffing zouden moeten gebeuren. In de afgelopen jaren is er onder leiding van de VBNE, samen met de grote terreineigenaren, waarbij ook de Bosgroepen zijn aangeschoven, stevig onderhandeld met de RVO. Dit om de door RVO voorgestelde gedragscode werkbaar te krijgen. Zo was er in eerste instantiegeen ruimte voor verjongingskap en zou hier altijd een ontheffing voor nodig zijn. Mede dankzij de inzet van de werkgroep en de WUR is het nu mogelijk binnen de Gedragscode te werken met verjongingskap tot 0,5 ha en met schermkap tot 2 ha. Ook is klepelen als vorm van terreinvoorbereiding nu opgenomen in de Gedragscode. Dit was in de oorspronkelijke versie niet mogelijk. De onderhandelingen over de nieuwe Gedragscode hebben vele jaren geduurd, waarbij men ook binnen de werkgroep af en toe het spreekwoordelijke bijltje erbij neer wilde gooien. Gelukkig is dat niet gebeurd en kunnen we nu wel met een Gedragscode werken. Ook is er een extra werkprotocol met aandacht voor reptielen en amfibieën. In eerste instantie was er sprake van dat geen enkel beheer meer mogelijk zou zijn bij aanwezigheid van bepaalde soorten reptielen en amfibieën.”

Gebruik gedragscode in het veld

Een nieuwe gedragscode brengt altijd onzekerheden en vragen met zich mee. Zo hebben onze medewerkers en leden al een aantal zaken opgemerkt die lastig uitvoerbaar lijken in de praktijk. Het gaat dan met name om.de beschermde straal (oppervlakte) rondom bomen waarin één of meerdere beschermde soort(en) zit(ten). Bij strikte interpretatie van de gedragsregels kan dit bijvoorbeeld betekenen dat geplande beschermende maatregelen/boswerkzaamheden voor een bepaalde soort, in de meer kwetsbare gebieden, door aanwezigheid van een andere beschermde soort niet kunnen doorgaan.
Het gaat altijd om maatwerk en interpretatie, en daarom is een goede planning en timing van de werkzaamheden nog belangrijker geworden. Een voorbeeld van een noodzakelijke aanpassing die wij nu al hebben, betreft (wetland) tracks. Nu wordt de inzet van (wetland) tracks geëist, maar het lijkt ons als Bosgroepen logischer om dat wat algemener te stellen en te eisen dat er passende maatregelen dienen te worden genomen om bodemschade zoveel mogelijk te voorkomen, bijvoorbeeld door de inzet van (wetland) tracks. We hopen dat dit volgend jaar nog, na evaluatie met RVO, in de Gedragscode verwerkt kan worden.
Hoewel niet iedereen even gelukkig zal zijn met het huidige eindresultaat, blijkt de Gedragscode in de praktijk redelijk goed werkbaar. Het werken met een gedragscode vergt veel vakkennis en is werk voor specialisten. Bij de Bosgroepen wordt de kennis die nodig is om te werken met de gedragscode op peil gehouden door diverse trainingen (intern en extern).

Verzamelen en terugkoppelen feedback

Als Bosgroepen hebben wij goed contact met de VBNE en andere partners, en we zullen onze feedback terugkoppelen aan de VBNE. Na het aanstaande houtoogstseizoen bijvoorbeeld, kunnen we aangeven hoe de GC in de praktijk werkt. Loopt u tegen vragen aan bij het doornemen of gebruiken van de gedragscode? Dan kunt u altijd contact opnemen met uw Bosgroep. Wij bundelen de opmerkingen en sturen deze door.

Meer informatie

Nieuwe gedragscode soortenbescherming toetsing in de praktijk
Medewerkers van Bosgroep Midden Nederland gingen op maandag 26 september het bos in (omgeving Dieren) om een aantal onderdelen uit de gedragscode in de praktijk te toetsen. Hoofdfoto: Hazelworm (Mark Zekhuis)